Podczas przygotowywania się do założenia własnej działalności gospodarczej przedsiębiorca musi odpowiedzieć sobie na wiele pytań. Jedno z kluczowych to forma, w jakiej chce prowadzić swoją firmę. Każda z form prawnych ma swoje wady i zalety, więc trzeba wnikliwie przeanalizować wszystkie cechy zakładanej działalności. Założona firma może przyjąć jeden z wielu sposobów organizacji. Każdy z nich niesie za sobą zarówno prawa, jak i obowiązki współwłaścicieli. W każdym też inne będą wymagane organy zarządzające firmą, obciążenia podatkowe oraz inny poziom odpowiedzialności z najpopularniejszych form jest spółka akcyjna. To najbardziej złożona forma spółki handlowej, przeznaczona do prowadzenia średnich i dużych przedsiębiorstw. Jak działa, czym się charakteryzuje, jak ją założyć oraz jakie są jej wady i zalety? Dowiemy się poniżej:Spółka akcyjna – co to jest?Spółka akcyjna – skrót SA lub – to rodzaj powszechnej w gospodarce rynkowej spółki kapitałowej, której forma opiera się na obiegu akcji będących w posiadaniu akcjonariuszy. Kapitał zakładowy składa się z wkładów założycieli, którzy stają się współwłaścicielami spółki. W Polsce spółki akcyjne działają obecnie na podstawie Kodeksu spółek handlowych. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej podzielony jest na akcje o równej wartości. Akcje te mogą być notowane (kupowane i sprzedawane) na akcyjna to wyodrębniona organizacja kapitałowa, posiadająca własną osobowość prawną. Może być ona założona w dowolnym celu, który musi spełniać tylko jeden warunek – musi być zgodny z prawem. Ze względu na stopień skomplikowania organizacji spółki akcyjnej forma ta stosowana jest przez duże przedsiębiorstwa, prowadzone przez osoby z odpowiednim doświadczeniem. Nazwa spółki akcyjnej może być zupełnie dowolna, jednak musi zawierać końcówkę SA, lub dopisek „spółka akcyjna”.Spółka akcyjna – cechy charakterystyczneMając na uwadze fakt, że spółka akcyjna posiada odrębną osobowość prawną, specyficzna jest także odpowiedzialność majątkowa firmy. Otóż wszystkie nieruchomości oraz ruchomości, które nabywane są w celu prowadzenia działalności przez spółkę akcyjną, wchodzą w skład jej majątku. Nie stanowią więc odrębnego majątku akcjonariuszy czy założycieli. W związku z tym, za wszystkie zobowiązania zaciągnięte na poczet działalności firmy, w pierwszej kolejności odpowiada jej majątek. Oznacza to, że wszelkie ewentualne egzekucje będą prowadzone najpierw ze wszelkich dóbr będących formalnie własnością spółki akcyjnej może być jeden lub większa liczba: osób fizycznych, osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które posiadają zdolność spółki są osoby, które nabyły wyemitowane przez tę firmę akcje giełdowe lub też osoby, które nabyły akcje przy okazji zakładania firmy i złożyły się na kapitał zakładowy. A ten w przypadku spółki akcyjnej jest dość duży, gdyż wynosi minimum 100 tysięcy złotych. Kapitał zakładowy dzieli się na akcje, czyli udziały w spółce, o równej wartości nominalnej. Wartość nominalna każdej akcji to minimum 1 grosz. Akcje należą do akcjonariuszy i mogą być przedmiotem obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW). Akcjonariusze zakładający firmę mogą podjąć uchwałę o tym, w jaki sposób dzielone są zyski. Dywidendy, czyli zysk firmy podzielony przez akcjonariuszy, najczęściej wypłacane są proporcjonalnie do ilości posiadanych akcji. Odpowiadają oni za zobowiązania firmy do wysokości wniesionego akcyjna jest to więc forma działalności, która:Zapewnia anonimowość wspólników spółki akcyjnej, czyli jej akcjonariuszyJest odpowiednia dla dużych przedsięwzięć, w tym firm planujących wejście na giełdęJest obowiązkowa dla niektórych działalności, w tym banków oraz firm ubezpieczeniowychJak założyć spółkę akcyjnąDo założenia spółki akcyjnej niezbędne jest kilka elementów. Po pierwsze spółka musi zostać zawiązana. Aby tak się stało założyciele muszą podpisać akt założycielski, czyli nic innego jak wielostronną umowę powstania spółki. W treści aktu zobowiązują się oni do wspólnego dążenia do osiągnięcia określonego celu. W spółce akcyjnej wyrazem tego jest wniesienie odpowiedniego wkładu finansowego oraz nakład pracy. Akt założycielski powinien być sporządzony w formie aktu niezbędnym krokiem do powstania spółki akcyjnej jest zawarcie umowy założycielskiej, na którą składają się:StatutJednostronne oświadczenia o przystąpieniu do spółkiZgoda na brzmienie statutu oraz objęcie akcjiStatut spółki akcyjnej jest podstawowym dokumentem, w którym uregulowane są prawa i obowiązki założycieli, akcjonariuszy i organów spółki. Do obowiązkowych elementów statutu należy określenie:Firmy i siedziby spółkiPrzedmiotu działalności spółkiCzasu trwania spółki, jeżeli jest oznaczonyWysokości kapitału zakładowegoKwoty, jaka została wpłacona przed zarejestrowaniem spółki na pokrycie kapitału zakładowegoWartości nominalnej akcji i ich liczby ze wskazaniem, czy akcje imienne, czy na okazicielaLiczby akcji poszczególnych rodzajów i związanych z nimi uprawnień, jeżeli w spółce będą występować akcje różnych rodzajówNazwisk i imion założycieli spółkiLiczby członków zarządu i rady nadzorczej albo co najmniej minimalnej lub maksymalnej liczby członków tych organów oraz podmiotu uprawnionego do ustalenia składu zarządu lub rady nadzorczejW statucie oprócz elementów obowiązkowych mogą znaleźć się również elementy fakultatywne:Określenie minimalnej lub maksymalnej wysokości kapitału zakładowegoOkreślenie terminów i wysokości wpłat na akcjeDodatkowe postanowienia dotyczące treści i formy dokumentu akcjiOgraniczenie możliwości rozporządzania akcjami imiennymiOkreślenie uprawnień rady nadzorczejUtworzenie kapitałów rezerwowychKolejnym warunkiem który musi zostać spełniony, aby spółka akcyjna zaczęła istnieć, jest wpis do rejestru przedsiębiorców. Spółkę akcyjną rejestruje się w Krajowym Rejestrze Sądowym składając wniosek na formularzu KRS-W4. Po rejestracji spółka zgłasza dane uzupełniające do urzędu skarbowego (formularz NIP-8). To dane, których nie trzeba zgłaszać przy rejestracji, takie jak na przykład numery rachunków bankowych, przewidywana liczba pracowników, miejsca prowadzenia działalności oraz szczegółowe dane kontaktowe. Dane te trafiają ZUS, GUS i urzędu skarbowego. Spółka powinna je podać już po rozpoczęciu działalności – w terminie 7 dni (dane dla ZUS) lub w terminie 21 dni (dane dla GUS i urzędu skarbowego) od dnia rejestracji spółki w KRS. Spółka uzyskuje osobowość prawną z chwilą uzyskania wpisu do akcyjna – wady i zaletyGłówne zalety spółki akcyjnej to w pierwszej kolejności proste gromadzenie kapitału oraz proste metody pozyskiwania kapitałów w trakcie trwania działalności poprzez emisję akcji i innych instrumentów finansowych. Kolejnym niezaprzeczalnym plusem jest brak odpowiedzialności akcjonariuszy za zobowiązania jeśli chodzi o wady, to na początku należy wspomnieć o:Wysokim minimalnym kapitale zakładowymKosztownym, skomplikowanym i czasochłonnym procesie rejestracjiDużych wymaganiach formalnych dotyczących działalności spółkiBraku wpływu mniejszych akcjonariuszy na działania spółki

Wielkimi krokami zbliża się 1 lipca 2021 r., a wraz z nim wejście w życie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie Kodeksu Spółek Handlowych oraz niektórych innych ustaw, a tym samym pojawi się w naszym systemie nowy typ spółki tj. prosta spółka akcyjna – nowa forma prawna prowadzenia działalności gospodarczej. Rozwiązanie to zostało wprowadzone przez polskiego ustawodawcę z myślą przede wszystkim o startup-ach czy firmach z branży High-Tech i pierwotnie miało wejść w życie z dniem 1 marca 2021 r., ale termin ten został przesunięty. Jakie są główne cechy tej formy działalności i co ją odróżnia od dotychczasowych rozwiązań?Charakterystyka prostej spółki akcyjnej – PSAArt. 3001 KSH stwierdza, że PSA można założyć w każdym prawnie dopuszczalnym celu, przez jedną lub więcej osób. Akcjonariusze oczywiście nie odpowiadają za zobowiązania spółki i nie może zostać ona zawiązana przez jednoosobową spółkę z ograniczoną różnice pomiędzy tą formą prowadzenia działalności a dotychczasowymi rozwiązaniami w postaci form kapitałowych widać w przepisach dotyczących kapitału akcyjnego i wkładów, które mogą przyjąć formę świadczenia pracy lub usług. Rozwiązanie to pojawiało się uprzednio jedynie przy spółkach osobowych, stąd nową spółkę określa się hybrydą spółki osobowej i kapitałowej. Co więcej, akcje nie posiadają wartości nominalnej, są niepodzielne i nie stanowią części kapitału tym rozwiązaniu nie mamy do czynienia z kapitałem zakładowym, a z wyżej wspomnianym kapitałem akcyjnym, który nie może wynosić mniej niż 1 zł i na który przeznacza się wniesione wkłady (pieniężne i niepieniężne). Co ciekawe, wysokości tego kapitału nie określa się w umowie spółki, a jego zmiana nie jest zatem rozpatrywana jako jej zmiana. W umowie, oprócz standardowych zapisów i braku określenia kapitału akcyjnego, wskazuje się rodzaj i czas świadczenia pracy (jeśli na tym polega wkład założycieli). Sama umowa powinna być zawarta w formie notarialnej, ale umowa może zostać zawarta również z wykorzystaniem wzorca poprzez system teleinformatyczny s24. Sąd rejestrowy w takim przypadku ma co do zasady 7 dni na wpisanie jej do powinny zostać wniesione do spółki w terminie 3 lat od jej zarejestrowania w KRS, co jest kolejną nowością i udogodnieniem dla momentu podpisania umowy do czasu zarejestrowania spółki w rejestrze przedsiębiorców zyskuje ona status spółki w organizacji i reprezentuje ją zarząd, a do czasu ustanowienia zarządu – pełnomocnik ustanowiony jednomyślną uchwałą akcjonariuszy. Z momentem zatwierdzenia czynności zarządu przez Walne Zgromadzenie odpowiedzialność tych osób przypadku jednoosobowej prostej spółki akcyjnej, jedyny akcjonariusz wykonuje uprawnienia Walnego Zgromadzenia, a jego oświadczenia składane spółce wymagają formy pisemnej pod rygorem i obowiązki akcjonariuszyUstawa przyznaje akcjonariuszom prawo do zysku zgodnie z uchwałą o wypłacie dywidendy. Co do przepisów dotyczących akcji również mamy podobieństwa do spółek kapitałowych, takie jak pierwszeństwo, zakaz nabywania akcji własnych czy możliwość ich umorzenia. Co jednak ciekawe – ustawa wprowadza nową instytucję jaką są akcje założycielskie. Jest to szczególny rodzaj akcji uprzywilejowanych, których zaletą jest to, że każda kolejna emisja nowych akcji nie może naruszać określonego minimalnego stosunku liczby głosów przypadających na te akcje uprzywilejowane do ogólnej liczby głosów przypadających na wszystkie akcje spółki. Instytucja ta ma zatem chronić założycieli spółki przed tzw. „rozwodnieniem” ich akcji i praw do głosu w przypadku pozyskania nowych inwestorów. Jeśli nowa emisja naruszy prawo założycieli to ich głosy ulegną odpowiedniemu zwiększeniu. Nie jest zatem tajemnicą, że ustawodawca wprowadził ten przepis zapewne właśnie z uwagi na startupy, gdzie zdarza się, że założyciele i pomysłodawcy spychani są z biegiem czasu na drugi plan, za inwestorem. Nowi przedsiębiorcy będą mieli większe pole do kontrolowania spółki, nawet po pojawieniu się nowych założycielskie, jak i każda kolejna emisja powinna być wpisana do rejestru akcjonariuszy. O tym obowiązku pisaliśmy szerzej są zbywalne i do ich zbycia wystarczy forma dokumentowa pod rygorem nieważności. Akcje te nie mogą być jednak dopuszczane ani wprowadzane do obrotu zorganizowanego w rozumieniu przepisów o obrocie instrumentami finansowymi, zatem nie będzie można wprowadzić do obrotu NewConnect czy główny parkiet ciekawą instytucją wyróżniającą PSA jest możliwość wyłączenia lub ustąpienia akcjonariusza ze spółki, a także unieważnienie akcji. Wyłączenie odbywa się na wniosek akcjonariuszy reprezentujących więcej niż połowę ogólnej liczby głosów i decyduje o tym sąd. Wyłączenie to może nastąpić tylko z ważnych przyczyn, a umowa spółki może to uprawnienie ograniczyć. Ustąpienie wspólnika dokonywane jest z kolei na jego wniosek z uwagi na ważną przyczynę uzasadnioną stosunkami między akcjonariuszami lub między spółką a ustępującym, skutkującą rażącym pokrzywdzeniem ustępującego. Unieważnienie akcji następuje z kolei w przypadku, kiedy akcjonariusz nie wykonana lub nienależycie wykonana zobowiązanie do wniesienia wkładów na pokrycie tych prostej spółki akcyjnejZasadnicze novum jakie pojawia się na gruncie PSA, to możliwość wyboru sposobu zarządzania spółką pomiędzy tzw. modelem monistycznym a dualistycznym (który dobrze jest znamy na gruncie Różnica między modelami dotyczy odmiennego ukształtowania relacji sfery zarządu i nadzoru w spółce. W systemie monistycznym wyróżniamy jeden tylko organ, który skupia w sobie zarówno kompetencje zarządcze jak i nadzorcze (najczęściej jest to rada dyrektorów). Model dualistyczny przewiduje natomiast, że kompetencje nadzorcze i zarządzające są odpowiednio rozdzielone pomiędzy dwa odrębne organy (zarząd i radę nadzorczą).To, co mocno wyróżnia PSA to właśnie jej organy. Po raz pierwszy w Kodeksie spółek handlowych pojawia się nowy rodzaj organu spółki, jakim jest Rada Dyrektorów (RD) (może zostać ustanowiona zamiast standardowego zarządu, albo obok niego). Obok wspomnianych wyżej organów pojawia się również Rada Nadzorcza, która jednak podobnie jak w spółce z jest jedynie organem fakultatywnym. Nie jest to koniec nowości w tym zakresie. Ustawa przewiduje powołanie tzw. komitetów organów, których zadaniem będzie przygotowanie lub wykonanie uchwał tego organu. Organ może uchwalić regulamin komitetu określający organizację i sposób wykonywania powierzonych organu spółki ma obowiązek ujawnienia sprzeczności interesów spółki z interesami jego, współmałżonka, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest powiązany racji tego, że RD może być ustanowiona zamiast lub obok Zarządu to jej uprawnienia czy sposób powoływania są zbieżne z uprawnieniami Członków Zarządu. Główne kompetencje tego organu to z kolei: podejmowanie decyzji o strategicznym znaczeniu dla spółki; ustalanie rocznych i wieloletnich planów biznesowych; ustalenie struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa spółki i ukształtowanie podstawowych funkcji związanych z prowadzeniem wspomnianej wyżej RD nie wyłania się prezesa, a można powołać dyrektorów wykonawczych, którzy spośród wszystkich członków tego organu zostaną oddelegowani do konkretnych czynności lub wszystkich dotyczących prowadzenia przedsiębiorstwa. W takim wypadku pozostali członkowie określani są mianem dyrektorów niewykonawczych i sprawują stały nadzór nad prowadzeniem spraw spółki. Dyrektorzy wykonawczy oraz niewykonawczy mogą powołać spośród siebie również komitety, o których mowa powyżej. Przepisy dotyczące Zgromadzenia Akcjonariuszy są w większości zbieżne z przepisami dot. z tą istotną zmianą, że nie zawsze będzie wymagało obecności notariusza. Jedynie uchwały dotyczące zmiany umowy spółki wymagają zaprotokołowania ich w formie notarialnej, zatem pod tym względem mamy widoczne podobieństwo do sp. z Choć emisja akcji uważana jest za zmianę umowy spółki, to emisja akcji przewidziana w umowie z określeniem przewidywanej liczby akcji i terminem ich emisji nie jest uważana za taką zmianę. Umowa objęcia akcji zawierana jest w formie dokumentowej pod rygorem członków organówUstawa przewiduje, że członkowie organów ponoszą odpowiedzialność w następujących przypadkach:umyślnie lub przez niedbalstwo podali fałszywe dane w oświadczeniach o wniesieniu wkładów na akcje przy rejestracji spółki lub nowej emisji, biorąc udział w tworzeniu spółki, wbrew przepisom prawa z winy swojej wyrządzili spółce szkodę, wówczas są zobowiązani do jej naprawienia (tutaj w zasadzie odpowiedzialność ponoszą nawet akcjonariusze), wyrządzi szkodę wynikłą z niewykonania lub nienależytego wykonania swoich obowiązków, w tym z niedołożenia należytej staranności wynikającej z zawodowego charakteru jego działalności lub niedochowania lojalności wobec spółki, chyba że nie ponosi winy. Co znamienne, odpowiedzialność Członków Zarządu jak również Rady Dyrektorów (do której stosuje się przepisy analogicznie) w przypadku bezskuteczności egzekucji wobec spółki jest skonstruowana podobnie jak odpowiedzialność zarządu sp. z tj. odpowiadają solidarnie ze spółką, chyba że wykażą, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z ich winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł PSACo do zasady likwidacja spółki następuje podobnie jak przy pozostałych spółkach kapitałowych, natomiast nowością jest tutaj uproszczona możliwość rozwiązania spółki bez likwidacji w przypadku przejęcia majątku spółki przez jednego z i zalety prowadzenia prostej spółki akcyjnejZdaniem naszej kancelarii nowy rodzaj spółki powinien dość szybko znaleźć grono odbiorców i zainteresowanych przedsiębiorców. Które z powyższych cech możemy uznać za jej największe plusy? Już na etapie rejestracji mamy duże udogodnienie, gdyż można jej dokonać w sposób elektroniczny. Następną zaletą jest z pewnością określenie minimalnego kapitału zakładowego tj. 1 zł, gdzie przy standardowej minimalny kapitał wynosi zł. Co więcej, wkłady mogą zostać wniesione w ciągu 3 lat od rejestracji spółki i mogą zostać wniesione również w postaci wykonywania pracy, co z pewnością pomoże początkującym startup-om. Forma ta daje możliwość szerokiego uprzywilejowania akcji, w tym akcji założycielskich, które są nowością w polskim kodeksie. Rada Dyrektorów jako zupełnie nowy organ upodabnia tę formę działalności gospodarczej do zagranicznych spółek. Dużym ułatwieniem jest też forma zgromadzeń, które co do zasady nie musi odbywać się przed notariuszem. Dzięki formie dokumentowej zbycie akcji będzie mogło być przeprowadzone nawet z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, co szczególnie przyda się przy kontaktach z zagranicznymi inwestorami. Na pewno dużym plusem jest opisana wyżej możliwość rozwiązania spółki bez a raczej pewnych niedogodności w porównaniu do tradycyjnej jest o wiele mniej, ale również należy zwrócić na nie uwagę. PSA nie będzie mogła być notowana na giełdzie czy NewConnect. Odpowiedzialność członków organów reprezentujących utożsamiana jest z odpowiedzialnością wskazaną przy sp. z zatem to na nich spoczywać będzie obowiązek udowodnienia przesłanek uwalniających ich od tej spółka z pewnością posłuży do rozwoju startupów w Polsce, gdyż takie było główne założenie ustawodawcy. Młodzi przedsiębiorcy mogą zatem założyć działalność, która zostanie doceniona przez zagranicznych inwestorów, ale nie będzie wymagała od nich zbyt wysokiego wkładu. Pamiętajmy, że większość pomysłodawców to młodzi przedsiębiorcy nierzadko rozpoczynający swoją przygodę na dodatkowe pytanie? Zachęcamy do kontaktu z naszą prawny na dzień radca prawny Ewelina JasionPrzeczytaj także:Przekształcenie działalności gospodarczej w spółkęObsługa prawna inwestycjiFirma w CzechachObsługa prawna spółekSprzedaż udziałów w spółce z Spółki Komandytowej bez likwidacji

spółka akcyjna wady i zalety